Perspektiv

Eg var i Balestrand på torsdag.
Fyrste gongen eg var der var eg 13-14 år, og på øvingshelg med det som den gongen var Sogn og Fjordane Fylkesungdomskor. Det eg hugsar best frå den helga er at følte meg så inderlig innesperra mellom alle fjella.

Slik var det ikkje denne gongen. Og det har gjort at eg har gått og grubla litt på dette med perspektiv og perspektivendring. For eg kom frå Stadt, var van med det åpne havet som utsikt, og sjølv om fjella er høge nok på Stadt, så er dei ikkje SÅ høge som dei er i Sogn. Høgaste fjellet i Selje kommune er  Kvamfjellet med sine 774 m.o.h.. Det er ikkje så mykje å skilte med mot Ryssenipa sine 1685 m.o.h. og alle dei andre toppane i Indre Sogn som strekker seg endå høgare.

Ikkje akkurat prega av høgfjella, utsikta heimefra.

Mitt verdsbilete som 14 åring er ikkje det same som no. Eg har gjort nokre erfaingar i løpet av dei siste 20 åra som gjer at dei høge fjelltoppane og faktumet at det ikkje finns ope hav rett framfor meg, ikkje betyr at eg er innesteng.

Eg har definitivt forandra meg i løpet av åra..
i likhet med mitt syn på verda.

Dette er ikkje einaste perspektiva i livet som har endra seg. Det er noko med at når vi får ein ny vinkel på ting, så blir perspektivet vårt endra. Som tenåring var eg, som dei fleste tenåringar, veldig svart-kvitt i tankegangen. Ofte med adopterte meiningar, enten frå foreldra mine, søskena mine eller andre som eg såg opp til. Så skjedde noko som knuste illusjonen om at disse meiningane var rette, eller som bekrefta dei. Og slik begynte mine eigne meiningar å ta form.

ansikt eller vase? Og sjå teksten over: i den gamle utgava var det grøne
feltet blått, det har endra seg - men orda og tanken heng igjen...

Fasader som såg så perfekte ut, som var idealet, slo sprekker og avslørte grums som ikkje var så ideelt. Mange prinsipp, etiske spørsmål og ting som på papiret såg så enkelt ut, var det plutselig ikkje når "problemet" fekk eit ansikt - som eg gjerne var glad i. Og nokre gonger var det det som såg så stakkarsleg ut, som ikkje hadde noko som var tiltrekkande ved seg, som plutselig strålte opp.
Etterkvart som tida har gått har meiningane mine, tankane om ting, vorte meir nyanserte. Eg ser livet i fargar, nokre gongar i klare, sterke fargar - men andre gonger er det meir duse, glidande overgangar. Eg har lært at sjølv om eg har får ein oppleving av at no har eg funne ut kva som er rett, så kan dette fort endre seg.

Mykje kan endre innhald når det kjem fram i lyset..

På mange måtar kan ein seie at livet er som ein diamant, som har mange falsettar, og det vil lyse ulikt alt etter korleis lyset fell på den. Nokre gonger er det menneske som vrir diamanten slik at den strålar på ein heilt annan måte enn du trudde var mulig, andre gonger er det valg du gjer - og konsekvensane av det som enten får den til å stråle eller å miste lys. Begge deler gir nytt perspektiv.
Og jo fleire gongar du opplever dette, jo meir forsiktig blir du med å vere bastant. For så lenge det er liv, er det mulig at ting endrar seg.

Eg trur erfaringane og haldningane våre gjer noko med korleis vi handterer diamanten. Eg trur mykje handlar om val. Dersom eg vel å la noko hemme meg, så vil det det. Dersom eg fokuserer på alt eg ikkje har, så vil livet mitt sjå stakkarsleg og tomt ut. Dersom eg fokuserer på det eg har, så har eg uendeleg mykje å glede meg over! Eg kan velge å la problema leve sitt eige liv, eller eg kan ta tak i dei og gjere noko med det.

Vi treng å få sjå litt av verden for å endre perspektiv

Eg vil påstå at perspektivendring er sunt. Dersom det kun er eine sida av ein mange kanta ting du ser, så vil du ikkje ha ei formeining om kva det er. Dei var ikkje dumme dei som trudde at jorda var flat - dei hadde berre ikkje fått sett ting i eit anna perspektiv enn det dei kunne sjå med det blotte auget.

Balestrand er egentlig ein open plass i forhold til mange av dei andre plassane innover i Sognefjorden. Vakkert er der og. Eg trengde berre 20 år for å få endra perspektiva mine slik at eg kunne sjå det.